Vị trí và tư thế
làm việc không hợp lý sẽ làm cho năng suất và chất lượng sản phẩm kém hơn và
người lao động làm việc sẽ chóng bị mệt mỏi.
Mỗi nơi làm việc
là một sự kết hợp thống nhất giữa người lao động và công việc. Việc tạo ra một
nơi làm việc kết hợp được giữa người lao động và công việc làm sao để công việc
thực hiện suôn sẻ và không bị gián đoạn là rất cần thiết.
Dưới đây là 4
nguyên tắc nhằm tạo ra một nơi làm việc tốt hơn.
Các cải thiện đơn
giản, sẽ góp phần cải thiện điều kiện lao động, sức khoẻ người lao động, tăng
năng suất lao động và chất lượng sản phẩm.
a) Để vật liệu,
dụng cụ, nút điều khiển ngay tầm với của công nhân để tiết kiệm thời gian và
công sức
Hình 1.
- Những
vật cần phải cầm, nắm hoặc sử
dụng nên đặt phía trước mặt cách nơi làm việc khoảng từ 15 -
45 cm;
- Vật liệu đặt
trong hộp hoặc ngăn... nên đặt chúng trong tầm với dễ dàng và độ cao thích hợp.
Nếu sử dụng nhiều loại vật liệu, nên đặt chúng trên bàn làm việc khác cạnh
người lao động;
- Vật liệu, dụng
cụ ít sử dụng (một vài lần trong một giờ) đặt ở vị trí người lao động cần phải
vươn người ra phía trước hoặc sang bên để lấy, thậm chí ở phía ngoài khu vực
làm việc.
b) Cải tiến tư
thế làm việc để đạt hiệu quả cao hơn
Tư thế làm việc
bất lợi không những tốn thời gian hơn mà còn nhanh chóng gây mệt mỏi.
Ví dụ: như thao
tác nâng cánh tay lên làm cho cơ bắp ở vai
nhanh bị mỏi. Thao tác uốn cong
người về phía trước hay vặn người nhiều sẽ gây ảnh hưởng không tốt
đến cột sống. Thời gian thực hiện các thao tác ấy nhiều lần sẽ rất dễ làm hỏng
sản phẩm hoặc bị tai nạn.
Giải pháp
dưới đây sẽ giúp tránh được những bất lợi khi làm việc:
- Thực hiện công
việc ở tầm khuỷu tay và đủ chỗ trống cho để chân;
- Sử dụng bục để
chân cho người lao động thấp và giá nâng vật dụng cho người lao động cao;
Hình 2.
c) Sử dụng ê tô,
khung cố định vật, đòn bẩy và các thiết bị khác để tiết kiệm thời gian và sức
lực:
- ứng dụng lực
đòn bẩy để di chuyển hay nâng vật liệu lên cao;
- Sử dụng dụng cụ
gá lắp: bản kẹp, ê tô và những dụng cụ cố định khác để cố định vật chắc chắn
trong suốt thời gian làm việc và có thể giải phóng được hai tay;
- Sử dụng dụng cụ
treo cho các thao tác lặp lại cùng một vị trí;
- Sử dụng bàn
quay cho những công việc cần nhiều thao tác.
Hình 3.
d) Nguyên tắc dễ
phân biệt để hạn chế sai sót
- Để mọi thứ
(công tắc, nút điều khiển...) có thể nhìn thấy, sờ thấy hoặc điều khiển được
trong tầm nhìn dễ dàng của người lao động;
- Bố
trí và sử dụng thiết bị theo
tiêu chuẩn: (vị trí lắp đặt, hướng thao
tác, quy ước biển báo, màu sắc công
tắc, nút điều khiển...) để hạn chế sai lầm;
- Ghi chú các nút
điều khiển bằng tiếng Việt;
- Nút dừng khẩn
cấp được đặt ở nơi dễ thấy.
Hình 4.